Diễn văn tại buổi Lễ, Bí thư Huyện ủy, Chủ tịch UBND huyện đảo Cồn Cỏ Võ Viết Cường nhấn mạnh, cách đây 65 năm, ngày 8/8/1959, Đại đội 6, Trung đoàn 270, Sư đoàn 341 vượt trùng khơi ra giữ đảo Cồn Cỏ với quyết tâm bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, lãnh hải thiêng liêng của Tổ quốc. Từ đây Cồn Cỏ trở thành vọng gác tiền tiêu của miền Bắc XHCN, hậu phương vững chắc của tiền tuyến lớn miền Nam. Đế quốc Mỹ đã tập trung không quân và hải quân bao vây đánh phá, dội hàng nghìn tấn bom đạn các loại xuống đảo, với âm mưu san bằng và hủy diệt đảo Cồn Cỏ. Suốt gần 1.500 ngày đêm, Cồn Cỏ đã sống và chiến đấu dưới mưa bom bão đạn của kẻ thù.

Với gần 1.000 trận đánh lớn nhỏ, bộ đội Cồn Cỏ đã bắn rơi 48 máy bay, bắn chìm 17 tàu chiến Mỹ. Bác Hồ đã 3 lần gửi thư khen, gửi tặng ảnh chân dung của Người và khẳng định chiến công to lớn của cán bộ, chiến sĩ Cồn Cỏ qua 2 câu thơ gửi tặng kèm thư khen ngày 5/6/1968: “Cồn Cỏ nở đầy hoa thắng trận/Đánh cho tan xác giặc Huê Kỳ”.
Với những chiến công to lớn đó, Cồn Cỏ vinh dự 2 lần được Đảng và Nhà nước tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân; 2 Huân chương Độc lập và hàng trăm phần thưởng cao quý khác.
Năm 1998, trong chuyến thăm và làm việc với tỉnh Quảng Trị, Thủ tướng Võ Văn Kiệt đã đưa ra ý tưởng thành lập 1 đơn vị hành chính tại đảo Cồn Cỏ. Theo hướng chỉ đạo đó, vào cuối năm 2002, 43 thanh niên đã xung phong tình nguyện ra lập nghiệp xây dựng Cồn Cỏ thành “Đảo Thanh niên”, đánh dấu bước khởi đầu của quá trình dân sự hoá đảo Cồn Cỏ.
Ngày 01/10/2004, Chính phủ ban hành Nghị định 174/2004/NĐ-CP thành lập huyện đảo Cồn Cỏ. Từ đây, đơn vị hành chính thứ 10 của tỉnh Quảng Trị và là huyện đảo thứ 12 trên cả nước được thành lập. Huyện đảo đã phát huy truyền thống anh hùng, đoàn kết, khắc phục khó khăn, từng bước thực hiện thắng lợi mục tiêu xây dựng Cồn Cỏ thành đảo du lịch “Vững về kinh tế - Đẹp về văn hóa - Mạnh về QP - AN”.

Cồn Cỏ hôm nay đã “thay da, đổi thịt” với những kết quả đáng khích lệ. Kinh tế chuyển biến rõ nét, nhất là lĩnh vực dịch vụ du lịch. Công tác quy hoạch được quan tâm đúng mức, huyện đảo đã hoàn thành Quy hoạch sử dụng đất thời kỳ 2021 - 2030, tích hợp vào Quy hoạch tổng thể của tỉnh đến năm 2030 tầm nhìn đến năm 2050 và hiện đang triển khai Quy hoạch vùng huyện đảo Cồn Cỏ.
Công tác di dân ra đảo, hỗ trợ người dân phát triển sinh kế được chú trọng. Năm 2023, thu nhập bình quân đầu người đạt 55 triệu đồng/năm. Sau 20 năm xây dựng, lớp tiểu học đầu tiên được khai giảng trên đảo trong năm học 2023 - 2024, người dân thỏa nguyện mong ước yên tâm bám đảo, bám biển. Quốc phòng được giữ vững, xây dựng khu vực phòng thủ vững chắc, tình hình an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội ổn định.

Phát biểu tại buổi lễ, đồng chí Lê Quang Tùng - Ủy viên BCH TW Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Trưởng Đoàn ĐBQH tỉnh chúc mừng, biểu dương những nỗ lực và kết quả to lớn mà Đảng bộ, quân và dân huyện đảo Cồn Cỏ đạt được trong suốt chặng đường đấu tranh, xây dựng và phát triển. Đồng thời khẳng định, những thành tựu trong 20 năm qua của Đảng bộ, quân và dân huyện đảo Cồn Cỏ đã đóng góp quan trọng vào sự nghiệp phát triển chung của tỉnh, tạo được những tiền đề rất quan trọng cho huyện đảo phát triển nhanh, bền vững hơn trong tương lai.
Đề nghị trong thời gian tới, huyện đảo Cồn Cỏ làm tốt hơn nữa công tác tuyên truyền và phát động mạnh mẽ phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc, bảo vệ chủ quyền biển đảo quốc gia.
Huyện đảo cần bám sát Quy hoạch tỉnh đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt để triển khai đồng bộ các nhiệm vụ, giải pháp, định hướng phát triển, trong đó cần ưu tiên tập trung phát triển kinh tế biển bền vững với trọng tâm là phát triển du lịch - dịch vụ - nuôi trồng, khai thác và chế biến thủy sản.
Đảo Cồn Cỏ nằm trong tam giác du lịch động lực Cửa Tùng - Cửa Việt - Cồn Cỏ. Vì vậy, huyện đảo cần tập trung khai thác tối đa tiềm năng, lợi thế, nghiên cứu phát triển nhiều hình thức, sản phẩm du lịch, gắn với bảo vệ môi trường sinh thái bền vững. Đẩy mạnh hoạt động xúc tiến đầu tư, quảng bá du lịch nhằm đưa huyện đảo thành điểm nhấn của du lịch tỉnh Quảng Trị.
Cùng với đó, triển khai các giải pháp ổn định dân cư và hỗ trợ sinh kế, tạo điều kiện cho người dân yên tâm sản xuất. Chú trọng tổ chức đưa thêm dân cư ra định cư lâu dài. Tập trung chuẩn bị để làm tốt công tác tổ chức Đại hội Đảng bộ huyện đảo lần thứ V, nhiệm kỳ 2025 - 2030.

Dịp này, Đảng bộ, quân và dân huyện đảo Cồn Cỏ vinh dự được Chủ tịch nước tặng Huân chương Lao động hạng Ba; Tỉnh uỷ, HĐND, UBND, Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh tặng bức trướng mang dòng chữ: “Đoàn kết - đổi mới - phát triển, xây dựng huyện đảo vững mạnh toàn diện”.